Tadeusz Grużewski, przekonany zwolennik ruchu niepodległościowego, jak określił go inny wybitny irredentysta Michał Sokolnicki, należał do tych pisarzy politycznych, którzy przenikliwie potrafili dowieść demoralizujących konsekwencji pozostawania narodu polskiego w niewoli, w większości przytłoczonego bezpośrednio ciężarem państwowości rosyjskiej, i tym samym rzeczników konieczności dążenia do odzyskania własnego państwa. Równocześnie był jednym z nielicznych wówczas w kraju wnikliwych znawców Rosji oraz współczesnych stosunków międzynarodowych. Początkowo działał w ruchu narodowym jako czołowy publicysta Przeglądu Wszechpolskiego. [...] W czasie pierwszej rewolucji rosyjskiej, która silnie wpłynęła także na polskie życie polityczne, zerwał z Narodową Demokracją i zaczął wspierać piórem powstające środowisko polskiej irredenty. Był chyba najbliższym współpracownikiem Studnickiego, lidera tej zadziwiająco małej w tym czasie grupy orędowników odzyskania niepodległości przez Polskę. ze Wstępu W rozdziale trzecim, traktującym o niewoli rosyjskiej Polaków w omawianym okresie dziejów, autor uwypukla rolę bezwzględnej siły zaborcy i jego aparatu przemocy połączonej ze świadomą demoralizacją narodu polskiego. Rozdział ten jest o tyle ważny, że wskazuje nie tylko na podjęte już w XVIII w. procesy wynaradawiania i przejmowania rządu dusz, ale o wiele bardziej niebezpieczne konsekwencje polityki rosyjskiej względem Polaków, mające swoje konotacje nawet we współczesności. Dlatego uważam, iż ten właśnie fragment zasługuje na uwypuklenie i szczególne podkreślenie [...] ze względu na ważne przesłanie i ocenę tego procesu aż po czasy współczesne. dr hab. Waldemar Potkański, prof. SSW Collegium Balticum
czuly.jpg)
.jpg)
